ورود اينترنت به زندگي مهم و توسعه نفوذ آن، بر اشکال مختلف زندگي، تاثير گذاشته است. با وجود تمامي مزاياي اين فناوري، بهدليل عدم شناخت تمامي زواياي آن براي مردم و مسئولان و عدم نظارت کافي بر آن، از همان ابتدا با سوءظن به اينترنت و ابعاد مختلف آن نگريسته ميشد. وقتي اينترنت بر نهاد حساس و تاثيرگذار خانواده نيز تاثير گذاشت اين حساسيت بيشتر شد. هنوز که هنوز است بسياري نميتوانند بپذيرند که اينترنت جاي رسم و رسوم سنتي ازدواج را بگيرد. اما سئوال اين است که اين دغدغهها تا چه ميزان صحيح است و براي کاستن از آن چه بايد کرد؟ در اين رابطه به گفتوگو با دكتر مريم افشاري، مشاور حقوقي كلينيك خانواده دانشگاه شهيد بهشتي، پرداختهايم.
خيالتان راحت، نظارت وجود دارد
در سالهاي اخير بحث خانواده از اهميت زيادي برخوردار شده، تا جايي که قوانين زيادي براي آن تدوين و تصويب شده است در اين ميان مساله ازدواج نيز مورد تاکيد قرار گرفته است موضوعي که خيليها را وسوسه کرده است تا با سوءاستفاده از اين فضا به کسب درآمد اقدام کنند. راهاندازي سايتهاي همسريابي آن هم بدون مجوز يکي از اين راههاست. همين اول کار اين را در نظر داشته باشيد که فعاليت سايتهاي همسريابي در کشور ما غيرقانوني نيست البته اگر زير نظر سازمان ملي جوانان، معاونت جرايم رايانهاي نيروي انتظامي، دفتر ازدواج و تعالي خانواده و وزارت ورزش و جوانان فعاليت داشته باشد اما در حال حاضر اکثر سايتهايي که فعال هستند از هيچ کدام از اين نهادها مجوزي دريافت نکردهاند.
اين موضوع از چنان اهميتي برخوردار است که موضوع تحکيم بنيان خانواده موضوع در ماده 43 قانون برنامه پنجم توسعه کشور مورد تاکيد قرار گرفته و به لزوم ساماندهي مراکز مشاوره و همسو کردن آنها با فرهنگ ايراني- اسلامي اصرار شده است. البته در اين راستا بنياد ازدواج و تحکيم خانواده در سال 1358 با تشکيل ساير نهادهاي انقلابي تاسيس شد، هنوز هم به کار خود ادامه ميدهد اما تلاشهاي مثمري انجام نداده است.
ماده 43 چه ميگويد؟
در ماده 43 قانون برنامه پنجم توسعه، آمده است: «به منظور ساماندهي و اعتبار بخشي مراکز مشاوره متناسب با فرهنگ اسلامي ـ ايراني و با تأکيد بر تسهيل ازدواج جوانان و تحکيم بنيان خانواده، تأسيس مراکز و ارائه هرگونه خدمات مشاورهاي روانشناختي ـ اجتماعي نيازمند دريافت مجوز بر اساس آييننامه مصوب هيئت وزيران است.» بر اساس اين ماده قانوني هيئت وزيران ۲ سال بعد از ابلاغ اين قانون، يعني در تاريخ 23مهرماه سال 91، آييننامه اجرايي اين ماده قانوني را در 12ماده به تصويب رساند و به دستگاههاي اجرايي ابلاغ کرد.آييننامهاي که بر اساس آن وظيفه صدور مجوز براي مراکز مشاوره ازدواج و تحکيم خانواده به عهده وزارت ورزش و جوانان است اما يک سال بعد هيئت تطبيق مصوبات دولت با قوانين مجلس شوراي اسلامي اين آييننامه را برخلاف قانون تشکيل سازمان نظام روانشناسي و مشاوره مصوبه سال 82مجلس دانست و در نامهاي اين مسئوليت را از وزارت ورزش و جوانان سلب و به سازمان نظام روانشناسي واگذار کرد.
البته طي اين مدت دفتر ازدواج و تعالي خانواده وزارت ورزش و جوانان، آييننامه اجرايي صدور مجوز براي مراکز مشاوره ازدواج و تحکيم خانواده را نيز تدوين کرده و قرار بود اولين مجوزها در تابستان امسال صادر شود. مراکزي که علاوه بر مشاوره ازدواج امکان معرفي دختران و پسران مجرد را نيز به يکديگر داشتند، البته تحت نظارت خانوادههايشان. اين مراکز ميتوانستند در صورت فعاليت مثبت، براي دريافت مجوز ايجاد مراکز همسريابي نيز اقدام کنند.
سايتهاي همسريابي بدون مجوز
دوسال پيش اعلام شد که بيش از 100 سايت همسريابي در کشور فعال هستند که بخش زيادي از آنها مجوز فعاليت ندارند. همان زمان بنا به دستور معاون فرهنگي وقت وزارت ورزش و جوانان، 6 ماه فرصت براي کسب مجوز براي اين سايتها در نظر گرفته شد.
مراتب تشکيل سايت همسريابي
افراد حقيقي و حقوقي ميتوانند درخواست خود را مبني بر تشکيل سايتهاي همسريابي، در سايت samandehi.ir ثبت کنند، نرخ تعرفهها نيز در اين سايت وجود دارد. اين مراکز مشاوره و تسهيل ازدواج، برابر آييننامه، وظيفه ارائه خدمات آموزش و مشاوره حقوق و تکاليف خانواده، آموزش و مشاوره ازدواج، آموزش و مشاوره ارتقاي توانمندي جوانان، آموزش و مشاوره امور اعتقادي و مذهبي و تسهيل ازدواج را بر عهده دارند.
مجازات سايتهاي غيرمجاز
اگر گردانندگان اين سايتها، دست ازپا خطا کنند، از يک تا 7 سال مجازات حبس انتظارشان را ميکشد. به عبارتي پليس براساس قانون با آن دسته از سايتهاي همسريابي که اقدام به ارتکاب جرم مشهود از جمله اشتراکگذاري اطلاعات افراد کنند، برخورد ميکند. متاسفانه قانون در اين حوزه داراي نقصهايي است که بايد هر چه سريعتر رفع شود. البته با نگاهي به حوادث و گزارشهاي پليس ميتوان به اين نتيجه رسيد که نيروي انتظامي تاکنون پروندههاي بسياري را در خصوص فعاليت سايتهاي همسريابي غيرمجاز تشکيل داده است و با سايتهايي که مرتکب جرم مشهود شدهاند، برخورد ميکند.
از اعتبار سايت مطمئن شويد
در اينترنت سايتهايي هستند که در مورد عملکرد آنها بايد تحقيق کرد که تحت پوشش نهادهاي مربوط باشند و اصالت اين سايتها مشخص شود. مبنا و ريشه بسياري از اين سايتها مشخص نيست و اهداف کاملا روشني هم ندارند. ممکن است اين سايتها با در اختيار داشتن اطلاعات خصوصي افراد، راه سوءاستفاده را در پيش گيرند. اين سايتها در صورتي ميتوانند ظرفيتي براي توسعه ازدواج باشند و جوابگوي نيازهاي جامعه در زمينه ازدواج باشند که کنترل و نظارت دقيقي وجود داشته باشد.
در حال حاضر مشکل اصلي، نبود سيستمهاي نظارتي است که راه را براي سوءاستفاده افراد باز ميکند و شاهد آسيبهاي فردي زيادي هستيم. برخي از اين سايتها بهجاي همسريابي به دوستيابي کمک ميکنند يا در حوزه عقد موقت فعاليت دارند. يکي از مشکلات در اين زمينه، مشکل فرهنگي است که در جامعه ما جستجوي زن از فضاي مجازي براي يافتن همسر مناسب، مرسوم نبوده و برخي مراکز، بهدليل بدگماني و بيعلاقگي مردم به اين نوع همسريابيها، بدون مراجعهکننده ميمانند و بنا به اين مشکل فرهنگي، موفقيت کمي دارند.
توصيههاي اخلاقي
در پايان توصيه ميشود جوانان در امر انتخاب همسر به مولفههاي مورد تاکيد قرآن توجه کنند، با خانواده مشورت کنند، از نظرات افراد باتجربه استفاده کنند و کتابهاي آموزشي مناسب در اين زمينه را مطالعه کنند.
فضاي مجازي، مکان مناسبي براي کسب شناخت کافي نيست چون جوانان در چنين فضايي خيلي زود از نظر احساسي درگير ميشوند و خيلي از تفاوتها را ناديده ميگيرند و از طرفي معمولا افراد در فضاي اينترنت، تمام حقيقت را بيان نميکنند و تصويري از خود نشان ميدهند که با واقعيت، فاصله زيادي دارد و هنگامي که فرد مقابل، با حقيقت ماجرا روبهرو ميشود از اين ناحيه هم دچار مشکل خواهد شد. بهنظر ميرسد، افراد خانواده به دليل شناختي که از خواستهها و عقايد فرزند خود دارند، بهتر ميتوانند همسر مناسبي را براي فرزند خود انتخاب کنند. تجربه نشان داده، اينگونه ازدواجها موفقتر بودهاند. و در نهايت اگر در اين حوزه مشکلي براي افراد ايجاد شود يا اينکه بعد از عضويت در اين سايتها و در اختيار گذاشتن اطلاعات شخصي، کسي اقدام به تهديد آنها کنند، بايد حتما به پليس مراجعه شود.
پي نوشت :
روزنامه حمايت - سه شنبه - 24/4/1393
نظرات شما عزیزان:
: مرتبه